Pnömotoraks, akciğer ve göğüs duvarı arasındaki pleura boşluğuna hava girmesi sonucu akciğerin kısmen veya tamamen sönmesi durumu olarak tanımlanır. Normalde bu boşlukta ince bir sıvı tabakası bulunur ve akciğer ile göğüs duvarının sürtünmeden hareket etmesini sağlar. Ancak hava kaçışı meydana geldiğinde, pleura basıncı bozulur ve akciğer genişleyemez hale gelir. Bu durum solunum fonksiyonlarını ciddi şekilde etkileyebilir ve acil müdahale gerektirebilir.
Pnömotoraks, yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, bazen hayati risk taşıyan önemli bir akciğer hastalığıdır. Healme Clinic, pnömotoraks tanı ve tedavisinde multidisipliner yaklaşımı ve ileri teknolojik donanımı ile hastalarına etkin çözümler sunmaktadır.
Spontan pnömotoraks, önceden bilinen bir akciğer hastalığı olmaksızın kendiliğinden ortaya çıkar. İki alt tipi vardır:
Dışarıdan göğüs duvarına alınan darbe, kesici-delici yaralanmalar, kaburga kırıkları veya invaziv tıbbi işlemler sonucunda gelişir. Travma pnömotoraksı hem açık hem kapalı olabilir:
Pnömotoraksın en ağır formudur. Hava pleura boşluğuna girer ancak çıkamaz. Bu nedenle göğüs boşluğundaki hava basıncı artar, akciğer tamamen sönmekle kalmaz, kalp ve büyük damarlar üzerinde basınç oluşur. Bu durum kalp fonksiyonlarını bozar, şok ve ani ölüme yol açabilir. Acil tedavi gerektirir.
Tıbbi müdahaleler sırasında (bronkoskopi, merkezî ven kateteri yerleştirilmesi, biyopsi, mekanik ventilasyon vb.) yanlışlıkla gelişen pnömotorakstır.
Sigara, özellikle gençlerde spontan pnömotoraks riskini artıran en önemli faktördür. Sigara dumanı akciğer yüzeyinde hava keseciklerinin oluşmasına ve yırtılmasına yol açar.
Bu hastalıklar akciğer dokusunda yapısal değişikliklere ve zayıflamalara neden olarak pnömotoraks riskini artırır.
Kazalar, düşmeler, spor yaralanmaları ve kesici-delici alet yaralanmaları göğüs boşluğuna hava kaçmasına neden olabilir.
Bronkoskopi, akciğer biyopsisi, mekanik ventilasyon ve torasentez gibi işlemler iatrojenik pnömotoraksa yol açabilir.
Genellikle etkilenmiş tarafta keskin, batıcı tarzda ani başlayan göğüs ağrısı görülür. Ağrı derin nefes alırken veya öksürürken artabilir.
Pnömotoraks büyüklüğüne ve akciğerin sönme oranına bağlı olarak hafif veya şiddetli nefes darlığı gelişir.
Genellikle kuru öksürük vardır. Nadiren balgamla birlikte kan gelebilir.
Fizik muayenede, etkilenen tarafta solunum seslerinin azaldığı veya kaybolduğu gözlenir.
Yetersiz oksijenlenme nedeniyle genel halsizlik ve huzursuzluk hali olabilir.
Solunum seslerinin azalması, perküsyonda hiperrezonans (normalden daha tok ses), trakeal yer değiştirme gibi bulgular tanıda yol göstericidir.
Pnömotoraksın kesin teşhisinde en yaygın kullanılan yöntemdir. Hava birikimi nedeniyle akciğer kenarında net hava hattı ve akciğer sönmesi gözlenir.
Röntgende net görülmeyen küçük pnömotoraksların saptanmasında, eşlik eden akciğer hastalıklarının değerlendirilmesinde kullanılır.
Acil durumlarda ve yoğun bakım ortamında hızlı tanı için tercih edilir. Akciğer hareketlerindeki azalma veya kaybı izlenebilir.
Solunum fonksiyon bozukluğunu değerlendirmek için oksijen ve karbondioksit değerleri ölçülür.
Hastanın genel durumu stabil ve pnömotoraks küçükse, genellikle oksijen tedavisi ile izlenir. Hava zamanla vücut tarafından emilir ve akciğer kendiliğinden genişler.
Orta ve büyük pnömotorakslarda ya da solunum sıkıntısı olan hastalarda göğüs boşluğuna tüp yerleştirilerek hava dışarı alınır. Bu yöntem pnömotoraks tedavisinde standarttır. Healme Clinic’te bu işlem deneyimli ekipler tarafından yapılmaktadır.
Tekrarlayan veya büyük hava kaçağı olan pnömotoraks vakalarında cerrahi müdahale gerekir. Minimal invaziv yöntemler olan video yardımlı torakoskopik cerrahi (VATS) tercih edilir. Cerrahide hava kaçağı onarılır ve akciğer zarları arasında yapışıklık (pleurodez) sağlanarak tekrar pnömotoraks önlenir.
Hayatı tehdit eden tansiyon pnömotoraksta acilen göğüs duvarına büyük iğne veya kateter ile hava boşaltılır. Bu, basıncın düşürülmesini sağlar ve ardından göğüs tüpü yerleştirilir.
Bazı durumlarda hava kaçağı kapatıcı işlemler ve balon tıkaç yöntemleri uygulanabilir.
Healme Clinic, pnömotoraks tanı ve tedavisinde multidisipliner ve hastaya özel çözümler sunar. Modern görüntüleme cihazları ve deneyimli göğüs cerrahları ile erken tanı sağlanır. Tedavi seçenekleri hastanın genel durumuna göre titizlikle planlanır.
Minimal invaziv cerrahi teknikleri, göğüs tüpü uygulamaları ve yoğun bakım imkanları ile güvenli ve etkin müdahaleler yapılır. Ayrıca hastalara sigara bırakma programları, solunum rehabilitasyonu ve düzenli takip hizmetleri sunulur.
Acil durumlar için 7/24 hizmet veren Healme Clinic, pnömotoraks hastalarının yaşam kalitesini artırmak için sürekli çalışmaktadır.
Sigara kullanımı pnömotoraks riskini artırdığı için bırakılması çok önemlidir.
Spor yaparken koruyucu ekipman kullanmak, yüksekten düşme riskini azaltmak ve iş güvenliği kurallarına uymak travmatik pnömotoraks riskini azaltır.
Özellikle akciğer hastalığı olanların düzenli göğüs röntgeni ve solunum fonksiyon testleri yaptırmaları önemlidir.
İncelemeler ve girişimler uzmanlar tarafından yapılmalı, iatrojenik pnömotoraks riski azaltılmalıdır.
Pnömotoraks, erken teşhis ve doğru tedavi ile başarılı sonuçlar alınabilen bir hastalıktır. Healme Clinic, sunduğu modern tanı ve tedavi yöntemleri ile pnömotoraks hastalarına güvenilir ve kapsamlı sağlık hizmetleri sağlamaktadır.